Çin’in ihracatını güçlendirmek için para birimi Yuan’ın değerlenmesini önlemesi son dönemlerde para piyasalarında “kur savaşı” endişesine neden oluyor. Uzmanlar, para politikalarında yaşanan çekişmeyi değerlendirdi.

Çin, para biriminin değerini doğrudan düşürmüyor, sadece Yuan ın değerlenmesine izin vermiyor. Bu, Çin yönetiminin döviz kurlarında özellikle Amerikan Doları na karşı izlediği siyasi bir tercih. Deka Bank tan ekonomist Holger Bahr ın değerlendirmesi şöyle:

“Çinlilerin Amerikalıların aksine, çok daha az bocalayan sağlam bir döviz kuru var. Kolay bir ayarlama sistemi var ve aylık olarak belirlenen bir revalüasyon söz konusu. Ancak nihayetinde bu, Maliye Bakanlığı nın Merkez Bankası üzerinden hayata geçirilen bir hükümet kararı. Bunun anlamı da somut olarak şu: Çin tarafı, ABD nin devlet tahvillerinin satışı ya da alışı konusunda, Çin ve ABD nin para birimleri arasındaki ilişkiyi bu sabit kur uyarınca istediği noktada tutabiliyor.”

ABD nin agresif yanıtı

Çinliler, Yuan ın değerini uluslararası piyasalarda seviyenin yüzde 20 ile 30 altında tutmak istiyor. Ve bu kur politikasıyla Çin ihracatı artıyor. Amerikalılar ise şikâyetçi. Çin mallarının ucuz olmasından ve bu nedenle Amerikan ürünlerinin rağbet görmemesinden yakınan ABD de zayıf para politikasıyla, yani doların değerinin düşürülmesiyle Çinlilere yanıt veriyor. Ayrıca ekonominin canlanması için bankalar desteklenerek ucuz krediler sağlanıyor. Buna karşın bütçe açığı hala yüksek ve Merkez Bankası da para basmak zorunda.

BHF Bankası ndan Stefan Rieke ise bunun olası sonuçlarına dikkat çekerek “ABD nin haklı agresif para politikası, özellikle ABD deki iş piyasasını ve büyümeyi harekete geçirmeyi hedefliyor. Ancak elbette ki komşularının, yani ticari ortaklarının döviz kurları üzerinde de yan etkileri olacaktır. Oralarda da para birimlerinin sabit tutulmasına katkıda bulunacaktır ve bu da sorunu körükleyebilir” dedi.

Nitekim bir diğer sorun da Amerikan Merkez Bankası nın sisteme pompaladığı dolarlar, başka ülkelere gidiyor. Dolar yatırımcılarının çoğu Brezilya ya giderek doları, Real le değiştiriyor. Ancak bu da Brezilya nın para birimi Real in döviz kurlarında yükselmesine neden oluyor.

Almanya da durum sakin

Zincirleme etkiyle dünyadaki para birimleri arasında kur savaşı tehlikesinden endişe duyulurken, ihracatın önde gelen isimlerinden Almanya da durum şimdilik sakin. DZ Bank tan Thomas Meissner, euronun değeri yüksek olsa da Alman mallarının kalitesi ve özellikleri nedeniyle hala alıcısı olduğunu belirtiyor.

Meissner, “Almanya ihracat yapısı itibarıyla, yani makine ve benzeri mallar üretmesi nedeniyle bir parça rahat bir konumda. Çünkü fiyatı nispeten pek değişmeyen makinelere talep her zaman var ve bu nedenle euro değerlense de sert reaksiyon göstermek gerekmiyor” diyor. www.dw-world.de/dw / 14 Ekim 2010