İklim değişikliğini hatırlayalım mı ?

Küresel ısınmaya şüpheyle yaklaşanların piri Bjorn Lomborg, birdenbire iklim değişikliğini dünyanın başındaki en büyük sorunlardan biri ilan etti, IPCC hakkındaki rapor tamamlandı, Moğolistan da kabine çölde dikkat çekme toplantısı yaptı. Belli ki hatırlamanın vakti gelmiş...

LONDRA - Dünya kamuoyu yeniden iklim değişikliğine odaklandı. Küresel ısınmaya şüpheyle yaklaşan çevrelerin öncüsü konumundaki Danimarkalı istatistikçi Bjorn Lomborg’un ‘U’ dönüşü yaparak iklim değişikliğini, dünyanın karşı karşıya bulunduğu en büyük sorunlardan biri olarak nitelemesi, İngiliz basınında şaşkınlık yarattı.

The Guardian gazetesi, Lomborg’un bu sürpriz açıklamasının, zor durumdaki Birleşmiş Milletler Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) elini güçlendireceğini söylüyor.

Bir dönem, Birleşmiş Milletler’in iklim değişikliğiyle mücadele sorumlusu tarafından Adolf Hitler’e benzetilen, ‘Şüpheci Çevreci’ adlı kitabın yazarı Bjorn Lomborg, küresel ısınma uzmanları, eylemcileri ve medyaya saldırılarıyla tanınıyor.

100 milyar dolarlık fon

Lomborg, düne kadar küresel ısınmanın şiddeti ve insanlar üzerindeki etkisinin abartıldığını ve bunun engellenmesi için boş yere pahalı politikalar geliştirildiğini savunuyordu. The Guardian’a göreyse gelecek ay piyasaya çıkacak yeni kitabındaysa küresel ısınmayla mücadele için yıllık 100 milyar dolarlık bir fon oluşturulması çağrısında bulunuyor. Lomborg, böylece bu yüzyılın sonuna kadar iklim değişikliği sorununun ortadan kalkabileceğini iddia ediyor.

Kitapta, küresel ısınmayı azaltma ya da sona erdirmeye yönelik sekiz yöntemi inceleyen Lomborg ve diğer ekonomistler rüzgâr, dalga, güneş ve nükleer enerji gibi temiz enerji kaynaklarının geliştirilmesi ve üretimine para aktarılması gerektiği tavsiyesinde bulunuyor.

Tavsiyelerden biri de güneşin ısısının dış atmosfere geri yansıtılması gibi iklim mühendisliği önerilerine daha fazla kaynak aktarılması. Lomborg, bu tür projelerin karbon salımlarından alınacak vergilerle desteklenebileceğini söylüyor.

IPCC’nin skandalları

Bu arada, IPCC’nin üç yıl önce yaptığı hatalar nedeniyle kurumun çalışma yöntemlerini değerlendiren uluslararası komite de bulgularını açıkladı. IPCC, 2007 yılındaki son büyük iklim değerlendirmesinde yapılan hatalar nedeniyle büyük baskı altındaydı. Panel hakkındaki incelemenin ardından yayımlanan raporda, ‘daha sıkı denetim ve daha güçlü bir liderlik’ öneriliyor.

IPCC, Himalayalar’daki buzulların 2035’e dek yok olabileceği tahmininde bulunmuş, ancak daha sonra bu tahminde hata yaptığını kabul etmek zorunda kalmıştı. Himalaya buzulları konusunda bilimsel hakemlikten geçmeyen ve bilimsel yayınlarda yer almayan bilgileri kullanan IPCC, iklim değişikliği konusunda duygusal söylemlere yer veren ve konuyu bilimsel nesnellikten uzaklaştıran bir panel olmakla suçlandı. Panelin işleyişinin değerlendirildiği raporda da tam zamanlı çalışan bir panel direktörüne ve bir yürütme komitesine ihtiyaç olduğu söyleniyor.

Ban, konsey raporu istedi

Rapor, dünyanın önde gelen bilim akademilerinin temsilcileri tarafından hazırlandı. Son olarak Aralık 2009’da Danimarka’nın başkenti Kopenhag’da düzenlenen son büyük iklim konferansı öncesinde, IPCC belgelerindeki hatalara dikkat çeken çevreler, iklim değişikliği konusunda öne sürülen tahminlerin ne kadar inandırıcı olduğu eleştirisini gündeme getirmişti.

‘Himalayagate’ olarak adlandırılan bu skandalın yanı sıra IPCC’nin İngiltere’deki East Anglia Üniversitesi’ne bağlı İklim Araştırmaları Bölümü’nün elektronik postalarının basına sızması gibi durumlarla başa çıkmaya ne kadar hazırlıklı olduğu da tartışma konusuydu. Bu kaygılara yanıt olarak BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, bilim akademilerinin uluslararası çatı örgütü olan Akademilerarası Konsey’den (IAC) rapor halinde bir değerlendirme yapmasını istedi.

Kopenhag’daki iklim zirvesinden bu yana unutulan iklim değişikliği konusuna bir hatırlatma da Moğolistan’dan geldi. Moğolistan Bakanlar Kurulu, olağan toplantısını Gobi Çölü’nde düzenleyerek küresel ısınmaya dikkat çekti. ‘Gezegenimizi Koruyun’ yazılı şapkalar takan bakanlar, Moğolistan’da küresel ısınmanın etkilerinin gözle görülür şekilde hissedilmeye başlandığını açıkladı. (bbc, ap) www.radikal.com.tr / yaşam / 01 Eylül 2010