Küresel Yenilenebilir Enerji Rehberi yayınlandı

Çalışma kapsamında yer alan 38 ülkeden 25’inde doğrudan yenilenebilir enerji sektörü için geçerli olan vergi muafiyetleri uygulanıyor. Ülkemizde yenilenebilir enerji sektörüne özgü bu tür muafiyetler bulunmuyor.

Yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretimine Türkiye dahil 38 farklı ülkede sağlanan teşvikleri inceleyen bir çalışma, Çakmak Yayınevi tarafından yayınlandı. Her bir ülkeye ait bilgilerin o ülkede yenilenebilir enerji konusunda ihtisas sahibi avukatlık büroları tarafından hazırlandığı kitapta, başta sağlanan teşvikler olmak üzere 38 farklı ülkede yenilenebilir enerjinin hukuki ve ekonomik durumu ele alınıyor.

Her sene güncel baskısının yayınlanması planlanan “Global Renewable Energy Guide isimli İngilizce kitabın editörleri Av. Mesut Çakmak ve Av. Çağdaş Evrim Ergün tarafından verilen bilgiye göre, çalışmanın ülkemiz açısından da önem taşıyan çeşitli sonuçları bulunuyor. Özellikle Yenilenebilir Enerji Kanunu nda değişiklik yapılmasını ve sağlanan teşviklerin artırılmasını öngören bir kanun tasarısının TBMM gündeminde olduğu bir dönemde bu bulgular daha da önem kazanıyor.

Av. Mesut Çakmak ve Av. Çağdaş Evrim Ergün çalışmanın sonuçları ile ilgili şu bilgileri veriyorlar:

- Alım ve Fiyat Garantisi

Çalışma kapsamındaki 38 ülkeden, aralarında ülkemizin de bulunduğu 29’unda, yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen elektrik enerjisi için alım ve/veya fiyat garantisi veriliyor. Garanti süresinin 20-25 yıl aralığında olduğu Almanya, Bulgaristan ve Peru gibi ülkelerin yanı sıra, 10-15 yıl aralığında olduğu Türkiye, Almanya, Çek Cumhuriyeti ve Belçika gibi ülkeler de bulunuyor. Garanti edilen asgari fiyat, genellikle enerji fiyatına göre farklılık göstermekte olup, örneğin kara tipi (onshore) rüzgar enerjisi için, Güney Afrika’da 17 US cent/kWh, Almanya’da ticari işletmenin ilk beş yılı için 9.2 Euro cent/kWh (bu rakam kullanılan teknolojinin yenilikçi olmasına göre daha da artabilliyor), Sırbistan’da 9.5 Euro cent/kWh, Litvanya’da 8.6 Euro cent/kWh, ülkemizde ise 5-5.5 Euro cent/kWh aralığında yer alıyor.

- Vergisel Avantajlar

Çalışma kapsamında yer alan 38 ülkeden 25’inde doğrudan yenilenebilir enerji sektörü için geçerli olan vergi muafiyetleri uygulanıyor. Dolayısıyla, çalışma kapsamındaki ülkelerin büyük kısmında yenilenebilir enerji sektörüne özgü çeşitli vergi muafiyetleri tanınırken, ülkemizde yenilenebilir enerji sektörüne özgü bu tür muafiyetler bulunmuyor. Vergi muafiyetleri tanıyan ülkeler arasında, Fransa, Almanya, İtalya, Birleşik Krallık ve Rusya gibi önemli devletler de yer alıyor.

- İletim Sistemine Bağlantıda Öncelik

Çalışma kapsamındaki 38 ülkeden, aralarında ülkemizin de bulunduğu 20’sinde yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üreten şirketlerin iletim sistemine bağlantısında, diğer üretim şirketlerine karşı öncelik hakkı bulunmuyor. Bu hakkın açıkça tanınmadığı ülkelerde ise objektif esaslara göre ve ayrımcılık yapılmaksızın sisteme erişim hakkı garanti altına alınmış.

- Yerli Katkı Payı Desteği

Çalışma kapsamında yer alan ülkelerin bir kısmında, yenilenebilir enerji projelerinin gerçekleştirilmesinde yerli hammadde ve işgücü kullanılması durumunda ilave teşvikler sağlanıyor. Örneğin, Birleşik Krallık, yenilenebilir enerji sanayisinin desteklenmesi amacıyla 2009 yılında 405 milyon£ bütçe ayırmış. Macaristan ve Japonya ise biokütle yerli sanayisine devlet yardımları sağlanıyor. Benzer şekilde, Endonezya, Kazakistan (yerli işgücü kullanımı yönünden), Polonya ve Uruguay’da da yenilenebilir enerji sektörüne özgü olarak yerli sanayinin desteklenmesine yönelik özel teşvikler sağlanıyor. Hatta Brezilya’da, en az yüzde 60 yerli hammadde ve işgücü kullanılmamış olan yenilenebilir enerji projelerinin devlet elektrik şirketi tarafından elektrik alımı için yapılan ihalelere katılması yasak. Ülkemizde de, halen TBMM gündeminde olan bir kanun tasarısında, yenilenebilir enerji projelerinin geliştirilmesinde kullanılan yerli katkı oranına göre garantili alım fiyatının belirli oranlarda artırılması öngörülüyor.

Tuba İLZE / www.geleceginenerjisi.com / 26 Ağustos 2010