Devlet Denetleme Kurulu, "Enerjide lisans çantacılığı yapılıyor. Asıl işi gıda, medikal, hayvancılık olanlar bile elektrik üretim lisansı almış" uyarısı yaparak Başbakanlık tan soruşturma talebinde bulundu.
Enerji sektörünü gözaltına alan Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu (DDK) enerji piyasasında lisans çantacılığına dair acı gerçekleri ortaya çıkardı. Özellikle hidroelektriklerde lisans ticaretinin yapıldığının anlatıldığı raporda "Asıl işi medikal, hayvancılık ve gıda olan şirketler bile elektrik üretim lisansı almış. Lisans ticareti gazete ilanlarına kadar düştü" denildi. Özellikle elektrik alanındaki lisans başvurularında mali yeterlilik ve amaç unsurlarının irdelenemediği belirtilerek "Sadece şekli belge yeterliliğine bakılarak lisanslar veriliyor. Türkiye nin stratejik unsuru olan enerji arz güvenliği daha sıkı denetlenmeli" ifadelerine yer verildi.
TEMİNAT İKİ KATINA ÇIKTI
Enerji kurmayları ise enerjide lisans çantacılığını sona erdirecek 2 önemli adım atmaya hazırlanıyor. Geçtiğimiz hafta toplanan Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) elektrik üretim lisansları için alınan teminat bedelini iki katına çıkardı. Yeni düzenlemeyle 10 megavata (mw) kadar olan yatırımlar için yatırım bedelinin yüzde 3 ü, 10 ile 100 mw arasında yüzde 2 si, 100 mw üzerine yatırım bedelinin yüzde 1 i oranında geçici teminat alınacak. Böylece örneğin 1000 mw lık bir elektrik üretim santralı için 10 milyon dolar geçici teminat istenecek. Enerji Bakanlığı ve EPDK tarafından hazırlanan yeni Elektrik Piyasası Kanun Tasarısı nada ön lisans sistemi dahil edildi. Buna göre artık her önüne gelen şirket elektrikte doğrudan lisans alamayacak. Belirtilen sürede gerekli yasal izin ve arazi mülkiyeti hakkı elde edemeyenlere lisans verilmeyecek.
İŞTE DDK NIN ELEKTRİK PİYASASINA İLİŞKİN TESPİTLERİ
SADECE YÜZDE 20
Bugüne kadar elektrikte verilen lisansların sadece yüzde 20 si hayata geçti.
LİSANS TİCARETİ
Firmaların aldıkları lisanslarla yatırıma girişmek yerine lisans ticareti yapma yoluna gittikleri anlaşılıyor. NOTER GİBİ ONAY
Gelinen noktada EPDK şekli olarak usulüne uygun her lisans başvurusu yapana lisans vermeye başladı. Bu süreçte amaç ve mali yeterlilik gibi bir değerlendirme yapılamaz hale gelmiş; mali açıdan bakılan tek unsur olan asgari sermaye miktarı şartının yerine getirilmesi hususu da uygun bulma kararından sonrasına bırakılmış.
BAKKAL DA LİSANS ALDI
Adı enerji şirketi de olsa asıl işi medikal, gıda ve hayvancılığa uzanan birçok şirket elektrik üretim lisansı aldı. Milyonlarca dolarlık yatırım lisansı alan şirketlerin adı enerji de olsa asıl faaliyet alanları tamamen farklı.
YETKİ KARMAŞASINA SON VERİN
Enerji Bakanlığı, TEİAŞ, EPDK, DSİ ve ilgili kurumlar arasında uzun gecikmeye yol açan yetki karmaşasına son verin.
İNCELEME TALEBİ
Özellikle hidroelektrik ve rüzgârın yatırıma ve üretime dönüştürülememesinin önündeki idari ve yasal eksikliklerin giderilmesi ve sorumluluklarını yerine getirmeyenler hakkında gerekli yaptırımların uygulanması gerekmektedir. Sorumluların tespiti için Başbakanlıkça inceleme yapılması gerekir. www.sabah.com.tr / ekonomi / 17 Haziran 2010