Güneş, rüzgar, gelgit, jeotermal ve dalga enerjisi alanlarında yapılması planlanan ve yapım aşamasında olan dünyanın en büyük projelerine bir bakış …

 

Çok da uzun olmayan bir zaman önce KW’larla ifade edilen yenilenebilir enerji projeleri büyük olarak kabul edilirdi. Ancak yenilenebilir enerji projeleri KW ölçeklerinden MW ve GW’lara doğru engellenemez bir şekilde yükseliş gösterdi. Peki neden yenilenebilir enerji projelerinin ölçeği gittikçe büyüyor ? Uzmanlar, bunun en önemli nedeninin maliyetler olduğunu ifade ediyorlar. Projeye başlarken gerçekleştirilen çok sayıda çalışmanın maliyetlerini amortize etmek için şirketler, büyük projelere yöneliyorlar. Büyük projelere yönelmenin bir diğer nedeni de hükümet politikaları. Dünya genelinde hükümetler, yenilenebilir enerji hedeflerine ulaşmada destek olacak büyük ölçekli projelere daha fazla teşvik veriyorlar. Oluşturulan her proje, elbette tamamlanamıyor. Bir çok projenin amacına ulaşamamasının en önemli nedeni, nakliye ve finansman zorlukları. Renewable Energy Magazine tarafından gerçekleştirilen çalışma ile güneş, rüzgar, jeotermal, dalga ve gelgit kategorilerinde  en büyük projeler ortaya koyuluyor.

 

Güneş : Desertec, Kuzey Afrika ve Ortadoğu / 100 GW

Üç kıtaya yayılan ölçeği ile Desertec en iddialı yenilenebilir enerji projelerinden. Konsept son derece basit: Sahra Çölü ve Afrika ile Ortadoğunun diğer güneşli alanlarında güneş-termal projelere yüksek derecede odaklanarak Avrupa, Afrka ve Ortadoğuya elektrik tedarik etmek.

 

Avrupa nın enerji devleri ve büyük finansal kuruluşları tarafından da desteklenen 400 milyar Euro’luk proje, Kuzey Afrika da üretilecek güneş enerjisi ile Avrupa nın enerji ihtiyacının yüzde 15 ini karşılayacak.

 

Projenin yüklenicisi olan Alman Solar Millenium şirketi yetkilileri hibrid solar termal santrale 2 bine yakın kollektör aynanın yerleştirildiği ve 2010 sonbaharında santralde enerji üretimine başlanabileceğini açıkladı.

 

560 milyar dolara mal olması beklenen projeyle, güneş enerjisinden üretilen elektrik Akdeniz’in altından geçecek kablolarla Avrupa da 3 bin kilometrelik bir şebekeye dağıtılacak.

 

Dünyanın en büyük güneş enerjisi projesi olarak sunulan iddialı planı, Kuzey Afrika ve Ortadoğu’daki çöllere, güneş enerjisiyle çalışan bir dizi santral kurulmasını hedefliyor. Bu santrallerden üretilecek elektriğin de Akdeniz altından geçirilecek kablolarla Avrupa’ya ulaştırılması öngörülüyor.

 

Mutabakat zaptını imzalayan şirketler arasında Siemens, Deutsche Bank ve enerji devleri E.On ile RWE gibi Avrupa’nın en büyük firmaları var.

 

Rüzgar : Dogger Bank, İngiltere / 9 GW

Norveç’in önde gelen petrol şirketleri Statoil ve Statkraft, İngiltere’de gerçekleştirilmiş en büyük rüzgar enerjisi projesi olacak Dogger Bank projesini gerçekleştirecek. Proje, 100 milyar pound’luk bir yatırım ile İngiltere kıyılarına 12 yıl içinde üç bin 500 offshore rüzgar türbini inşa edilmesini ve bu sayede 25 GW’lık kurulu güce sahip olması planlanıyor. Proje hayata geçtiği takdirde dünyada rüzgar enerjisi alanından gerçekleştirilmiş en büyük proje olacak.

 

Sektör uzmanları, kıyıdan oldukça uzak bölgelerde ve derin sularda gerçekleştirilecek projenin içerdiği mühendislik, lojistik ve finansal güçlükler nedeni ile hiçbir projenin 2014 ten önce başlayıp 2020 den önce tamamlanamayacağını belirtirken, İngiltere’de son yıllarda çok daha küçük onlarca projenin finansal sıkıntılar nedeni ile gerçekleştirilemediğini hatırlatıyorlar.

 

Gel-git : Incheon, Güney Kore / 1.32 GW

Dünyanın ilk gelgit enerji tesisi, 1966 yılında Fransa’da 240 MW’lık kapasiteye sahip Rance olmuştu. Tesis, halen bu alandaki en büyük yatırım olma özelliğini sürdürüyor. Ancak şimdi Güney Kore Incheon Körfezi’nde planlanan proje ile bunun beş katı büyüklüğüne ulaşılması hedefleniyor. GS Engineering and Construction Corp. (GS E&C), ocak ayında önümüzdeki yılın ikinci yarısında tesisin inşaatına başlayacaklarını açıkladı. Korea Hydro & Nuclear Power Co’nun işleteceği tesisin 3.4 milyar dolara mal olacağı ve faaliyetlerine 2017 yılında başlayacağı tahmin ediliyor.

 

İngiltere tarafından hayata geçirilmesi planlanan bir diğer proje olan Severn Barrage’ın kapasitesinin Güney Kore’li tesisi aşabileceği düşünülüyor. Hükümet, baraj için kapasitesi 1.05 ile 8.6 GW arasında değişen beş farklı düşünceye sahip. Ancak Incheon ve Severn projeleri çeşitli çevresel sorunla karşı karşıyalar. Çevresel ve ekolojik bir takım sonuçlara neden olan bu barajlar, çevre uzmanları tarafından tercih edilir değiller.

 

Jeotermal : Sarulla, Endonezya / 330 MW

Projenin açıklandığı 2006 yılından bu yana bir çok erteleme söz konusu olduysa da 800 milyon dolarlık jeotermal projesi yapım aşamasına girdi gibi gözüküyor. Endonezya petrol ve gaz konsorsiyumu Medco Energi Internasional nisan ayında PT Perusahaan Listrik Negara’ya elekrik satmak üzere anlaşma imzaladıklarını açıkladı. Bazı görüşlere göre proje önümüzdeki yıl tamamlanacak. Ancak finansal ve yasal düzenlemelerin yaratabileceği sıkıntılar da gözönünde bulundurulduğunda projenin beş yıldan önce tamamlanmayacağını söyleyenler de var.

 

330 MW’lık proje tamamlandığında yine de Kaliforniya’daki Geysers’e göre (1970 yılında geliştirilmeye 1.5 GW ile başlamıştı) küçük kalacak. Peki bugünün en büyük jeotermal projesi neden yine de mevcut en büyük yatırımdan küçük? Geysers, tek bir proje olarak değil, birkaç proje olarak planlanmıştı. Her ne kadar tek bir şirket hayata geçirmiş olsa da tek bir proje değildi. Geysers jeotermal alanında 19 tesisten oluşuyordu. Bu nedenle Sarulla’nın 330 MW’lık projesi, tek bir proje olması açısından onu en büyükler arasına sokuyor.

 

Dalga : Orkney, İskoçya / 200 MW

Temiz enerji geliştiricisi SSE Renewables mart ayında İngiltere Pentland Firth ve İskoçya’da dalgalardan enerji elde etmek üzere iki projeyi hayata geçirmek üzere anlaşma imzaladı. İskoç okyanus enerjisi şirketi Aquamarine Power ile birlikte 200-MW’lık dalga çiftliği şirketi ile işbirliği yaptı. Dalga çiftliğinin 2013 yılında faaliyetlerine başlanması bekleniyor. Bu proje de dahil, ortaklar İngiltere ve İrlanda da 2020 yılı itibariyle 1 GW’a kadar enerji elde edilmesini sağlayacak bir anlaşma imzaladılar. www.geleceginenerjisi.com / 27 Mayıs 2010