Norm Enerji - Elektronik sayaçlar takılmaya başlandı ...

Ekonomi ve Enerji Bakanı Sunat Atun, KKTC’de hayata geçirilmesi planlanan evlere güneş enerjisi panellerinin kurulması ile vatandaşların ürettikleri fazla enerjiyi Elektrik Kurumu’na satmalarını mümkün kılacak elektronik sayaçların takılmasına başlandığını açıkladı.

Hedeflerinin 137 bin mekanik sayacın değiştirilip 2011-12 yılları arasında sistemin tamamının elektronik sayaçlarla donatılması olduğunu belirten Atun, sayaçların iki yönlü ölçme özelliği ile evlerde güneş enerjisi ile üretilen arz fazlasını sisteme satılmasını mümkün kılacağını kaydetti.

Serhatköy’de 1.26 megawattlık Güneş Enerjisi Santrali’nin kurulmasına Mart 2010’da başlanacağını ve modüler panel sistemlerinin montajının tamamlanması ile Haziran 2010 tarihinde devreye gireceğini de ifade eden Atun, 25-30 megawattlık güç üretimi için de özel firmalara lisans verileceğini belirtti.

Atun, trafo merkezleri, iletim hatlarının yenilenmesi ve yeniden yapılanması için 2010 yılında TC Yardım Heyeti finansmanı ile yaklaşık 17.5 milyon Euro harcanacağını söyledi.

Sunat Atun, haftanın 7 günü 24 saat halktan gelecek şikayetleri kabul etmek ve bilgi akışı sağlamak amacıyla “Çağrı Merkezi”nin altyapısının kurulumu için ihaleye çıkıldığını ve Temmuz 2010’da uygulamaya girmesinin hedeflendiğini de kaydetti.

Atun, enerji alanı ile ilgili dört yasa tasarısının hazırlandığını ve sivil toplum örgütleri ile istişare edilmekte olduğunu belirterek, tasarıların yeni yılın ilk aylarında Bakanlar Kurulu’na götürülüp meclise sevk edileceğini söyledi.

Sunat Atun bu sabah Ekonomi ve Enerji Bakanlığı toplantı salonunda basın toplantısı düzenleyerek, bakanlığının enerji kısmı ile ilgili hedeflerini ve yapılmakta olanları anlattı.

Atun’a Ekonomi ve Enerji Bakanlığı Müsteşarı Ömer Köseoğlu, KIB-TEK Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Konuralp ve bazı müdürler ile bakanlık yetkilileri eşlik etti.

Atun, bakanlık olarak hem ekonomi hem de enerji kanadına eşit oranda odaklandıklarını belirterek, stratejilerinin kısa, orta ve uzun vadeli politikaların belirlenmesi ve bu politikaların hayata geçirilmesi amacı ile kapsam ve hedefleri içeren eylem planının uygulanması olduğunu kaydetti.

Atun, “İş anlayışımız da sürekli ekranlarda boy göstermek yerine takvimlendirilmiş işlerimizi disiplin ve kararlılıkla yerine getirmek üzerine odaklanmıştır” dedi.

ELEKTRİK YATIRIMLARI

İlk olarak elektrik üretim, dağıtım ve kullanım konularına değinen Ekonomi ve Enerji Bakanı Sunat Atun, Teknecik’te 220 megawatt ve özel elektrik firmasına ait Kalecik’te yer alan santralde ise 87.5 megawatt güç üretim tesisinden sağlanan toplam 307,5 megawatt kurulu güç bulunduğunu, üretimdeki hedeflerinin mevcut talebin karşılanmasının yanı sıra yedek kapasitenin en az 100 megawatt seviyelerine çıkarılmasını sağlamak olduğunu kaydetti.

Sistemin arz güvenliği bulunmadığına da işaret eden Atun, arz güvenliğinin sağlanması için yedek kapasitenin artırılması ve üçüncü bir üretim noktasının da hayata geçmesi gerektiğini vurguladı.

Elektrik üretim sisteminin tamamen fuel oil tüketimine bağlı olduğunu ve fuel oilin de ciddi oranda fiyat riski taşıdığına dikkat çeken Atun, hükümet olarak gerek santral yapımı ve gerekse enerji kaynakları gelişiminde enerji çeşitliliğine büyük önem verdiklerini kaydetti.

ARZ GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASI

Arz güvenliğinin sağlanması için sistemin fuel oil tüketimi haricinde diğer kaynaklardan da elektrik enerjisi elde edilmesi ve elektrik arz gelişiminin önümüzdeki 15 yılın tüketim oranlarının projeksiyon yapılmasının yanı sıra yedek güç kapasitesinin de yaratılması gerektiğini anlatan Atun, “ İlk yenilenebilir enerji uygulamamız olan Serhatköy’de 1.26 megawattlık Güneş Enerjisi Santrali’nin AB finansmanı ile yapılan ihalesi ekim ayında sonuçlandı ” dedi.

Sunat Atun, güneş panellerinin üretilmekte olduğunu, santralin kurulumunun da Mart 2010’da başlayacağını ve modüler panel sistemlerinin montajının tamamlanması ile Haziran 2010 tarihinde devreye gireceğini söyledi.

“ Bu şekilde elektrik şebekemiz ilk kez yenilenebilir enerjiden beslenmeye başlayacak ” diyen Atun, Sehatköy bölgesinde bulunan arazilerin bakanlığa devrinin ardından 25-30 megawattlık güç üretimi için özel firmalara da lisans verileceğini kaydetti.

ÇAĞDAŞ ELEKTRONİK SAYAÇLAR

Sistemde halen 137 bin çağdaş sistemin gerisinde kalan mekanik sayaç bulunduğunu da belirten Atun, modern sistemlerin gerektirdiği ekonomik sayaçlar sayesinde sayaçların uzaktan okunarak otomatik faturalandırılacağını ve ödemelerin de GSM sisteminde olduğu gibi otomatik olarak kontrol edilebileceğini söyledi.

Sayaçların iki yönlü ölçme özelliği ile evlerde güneş enerjisi ile üretilen arz fazlasını sisteme satılmasını mümkün kılacağını ifade eden Atun, “ Günün 24 saatlik süresinin farklı tarife dilimlerine ayrılması ile birlikte pik yükler aşağıya çekilecek, gece ve gündüz arasındaki güç tüketim farkı en asgari seviyelere indirilecek ve üretim maliyeti azalacak ” şeklinde konuştu.

Geçmiş hükümet döneminde AB kaynakları ile finanse edilen 5 bin adet elektronik sayacın 5 Ekim tarihinde teslim alınarak takılmaya başlandığını belirten Atun, bakanlık olarak buna ilave olarak 20 bin 880 adet elektronik sayacın ihalesinin de AB kaynaklı olarak finanse edilmek üzere ilerletilmekte olduğunu ifade etti.

Atun, “ Sistemin ihtiyaç duyacağı ilave 120 bin adet elektronik sayacın finansmanı ve tahsilat sistemini de entegre olarak içerecek olan bir model üzerinde çalışmaktayız. Hedefimiz 2011-12 yılları arasında sistemin tamamının elektronik sayaçlarla donatılmasının sağlanmasıdır ” dedi.

İLETİM VE DAĞITIMDA 2010 YILI PROJELERİ

Sunat Atun, Bakanlığın mevcut sistemin kapasite gelişimi ve modernizasyonu için yapacağı yatırımların 2015 yılına kadar planlandığını ve yaklaşık 100 milyon TL tutarında bir yatırım öngördüğünü belirtti.

Atun, trafo merkezleri ve iletim hatlarının yer yer yenilenmesi, yer yer ise yeniden yapılanması üzerine bina edilmiş olan planlarının 2010 yılı için projelendirilen kısmının toplam 17.5 milyon Euro’ya (yaklaşık 40 milyon TL) TC Yardım Heyeti kaynakları ile finanse edileceğini belirtti.

Atun 2010 yılında yapılacakları şöyle sıraladı :

“ Teknecik kapasite kullanımının artırılması için 100 MVA trafo temini, Yeniboğaziçi Trafo Merkezi (TM) 132 KV, Mağusa 1-132 KV Trafo, Mağusa 2-132 KV trafo, Geçitkale ve Lefkoşa hattından beslenen Meriç ve Haspolat’a TM kurulması, Teknecik-Lefke-Güzelyurt-ODTÜ-Çamlıbel-Alsancak-Girne Teknecek ringinin tamamlanması için 30 KM’lik Alsancak-Girne-Teknecik hattının tamamlanması, Yaklaşık 40 KM’lik Lefkoşa-Güneşköy hattının tesis edilmesi. ”

SCADA SİSTEMİ KURULUMU

Tüm iletişim sisteminin tek noktadan kontrolü için SCADA sisteminin kurulumunun yapılacağını da belirten Ekonomi ve Enerji Bakanı Sunat Atun, yeni SCADA sisteminin AB finansmanı ile ihale edildiğini, toplam 1.550 Milyon Euro’ya mal olduğunu kaydetti.

Kurulmakta olan sistemin Mart 2010 tarihinde tam teşekküllü olarak kullanılabileceğini vurgulayan Atun, “ Tüm iletim sisteminin bir noktadan kontrolünü sağlayan ve uzaktan izleme ve müdahale etme imkanı veren bu sistemle şebekede oluşan arızalar anında görebilmek ve müdahale etmek imkanı sağlayacaktır. Önceki sistemin aksine sınırlı bir kullanım süresi içermeyip hiçbir şekilde kira ödenmeyecektir ” dedi.

ÇAĞRI MERKEZİ TEMMUZ’DA

KKTC’de elektrik kesintilerinin sıkça yaşanmakta olduğu dönemlerde kesintinin meydana geldiği saatlerde KIB-TEK merkezlerinden arızaya ilişkin bilgi almanın zorluğunun herkesçe hatırlandığını kaydeden Atun, “ Halka, misyonu çerçevesinde her türlü hizmetin kaliteli bir şekilde verilmesini sağlamak bir kamu kuruluşu olan KIB-TEK’in asli görevleri arasındadır. Bu bağlamda, müşteri memnuniyeti bilincinin geliştirilmesi amacı ile haftanın 7 günü 24 saat halkımızdan gelecek olan arıza ve şikayetleri kabul etmek ve bilgi akışı sağlamak amacı ile “Çağrı Merkezi”mizin altyapısının kurulumunun yapılması için ihaleye çıkmıştır ” şeklinde konuştu. Atun, Çağrı Merkezi’nin Temmuz 2010’da uygulamaya girmesinin hedeflendiğini kaydetti.

ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE TASARRUF BİLİNCİ İÇİN YASA VE EĞİTİM

Enerji talebinin artması nedeniyle tüm dünyada enerji tasarrufunun zorunlu hale geldiğini de vurgulayan Atun, enerjinin verimli kullanılmasının sağlanması amacı ile uluslararası mevzuata uygun olarak Ekonomi ve Enerji Bakanlığı bünyesinde bir çalışma başlatıldığını kaydetti.

Bu çalışma neticesinde oluşacak yasa ile enerji israfının önlenmesi, enerji maliyetlerinin ekonomi üzerindeki yükünün hafifletilmesi ve çevrenin korunmasının amaçlandığını ifade eden Atun şöyle devam etti : “ Yine bu bağlamda enerji tasarrufu sağlanması için AB finansmanı ile hazırlanan broşürler vasıtasıyla enerjinin verimli kullanılmasına ilişkin bir kampanya da başlatmış bulunuyoruz. Geçtiğimiz hafta yazılı basın aracılığıyla halkımıza dağıtılmış olan bu broşürler, yine ödeme noktalarından halkımıza dağıtılacaktır. Eğitim Bakanlığı ile varılan mutabakat çerçevesinde, okullarımızda bir program dahilinde broşürlerle birlikte kısa eğitimler de verilecektir. ”

TÜRKİYE’DEN ELEKTRİK

Türkiye’den elektriğin 2012 yılına kadar realize edilmesinin beklendiğini belirten Atun, “ Halen her iki ana bağlantı noktasında öngörülen konverter merkezlerinin altyapısının oluşturulması için teknik analiz safhasındadır ” dedi.

YENİLENEBİLİR ENERJİ

Yenilenebilir enerji çalışmaları çerçevesinde rüzgar gücünün olduğu bölgelerin belirlendiğini de kaydeden Atun, “ Bu bölgelerde bakanlığımız uhdesine arazi rezervi yapılması sonrasında bilimsel araştırmaların başlatılması için izinler verilecektir ” şeklinde konuştu.

Atun, “ Endüstriyel üretimin yanında hane halkının da güneş panelleri kullanarak elektrik ihtiyacını karşılayacağı, bunun yanında kullanım fazlası elektriğin şebekeye geri satılmasına teknik olanak sağlamak için elektronik sayaçların tesis edilmesi gerekmektedir. Bunun mevzuat yönüyle de mümkün olabilmesi için hazırlanan yasal düzenleme de yakında Bakanlar Kurulu’nun onayına sunulduktan sonra meclise sevk edilecektir ” dedi.

HAZIRLANMAKTA OLAN YASALAR

Bakanlık bünyesinde hazırlanmakta olan yasa tasarılarına ilişkin bilgi de veren Ekonomi ve Enerji Bakanı Sunat Atun, dört yasa tasarısının hazırlanıp sivil toplum örgütleri ile istişare edilmekte olduğunu, yeni yılın ilk aylarında Bakanlar Kurulu’na götürülüp meclise sevkedileceğini söyledi.

Atun, Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Yasa’nın hane halkının şebekeye enerji satmasına imkan verecek olan düzenlemeleri içerdiğini ifade etti.

Atun, Enerji Verimliliği Yasası’nın ise A sınıfı elektrikli aygıtların üretimi ve ülkeye girişinin, kollektörlere standart getirilmesinin, malzemelerde standart aranmasının, reaktif enerji ile mücadelenin, sanayi ve turizm tesislerin ile yüksek enerji tüketen merkezlerde kompensatör uygulamasının zorunlu hale getirilmesinin, led tipi elektrik lambalarının kullanımının teşvik edilmesinin ve binalarda enerji performansı tüzüğünün hazırlanmasının hedeflendiğini söyledi. Atun, Enerji Piyasası Düzenleme Yasası’nın da hazırlanmakta olduğunu kaydetti.

SATIN ALMALAR

Daha önce Kıb-Tek’de satın almaların fiyata ve maliyete bakılmaksızın kurum satın alma komisyonu tarafından ihale edilerek, dilediğinde elden teklifle alınmakta, bazen de bakanlar kurulu kararı ile yapılmakta olduğuna dikkat çeken Atun, “ Bakanlığımız 300,000 Euro üzerindeki tüm alımları MİK üzerinden yaptırmakta, böylece hem hesap verebilir, hem şeffaf,, hem de rekabete açık bir sürecin çalışması sağlanmıştır. Kısacası KIB-TEK’e yeni, çağdaş ve şeffaf bir ihale düzeni de kazandırılmıştır ” dedi.

AKARYAKIT

Akaryakıt fiyatlarının 2004’de Güney Kıbrıs’tan daha ucuz olmasına rağmen daha sonra fonlarla arttığını da anlatan Atun, bakanlık olarak Güney-Kuzey fiyat dengesine büyük önem vermekte olduklarını söyledi. Atun, bugün tüm akaryakıt unsurlarının Güney Kıbrıs’tan daha ucuz olduğunu kaydetti.

GAZ

Sunat Atun, gaz konusunda özellikle standart ve güvenli uygulamaya ilişkin ihmallere boşluk vermeyecek şekilde yasal düzenlemeler yeniden gözden geçirilmekte olduğunu da kaydetti.

BİYODİZEL

Biyodizelin, çevre dostu bir yakıt türü olarak motorin ile harmanlanarak piyasaya arz edilmesinin planlanmakta olduğunu, AB mevzuatına göre de 2010 yılından itibaren motorine yüzde 5-75 oranında Biyodiel katkısı eklemenin mecburi olduğunu hatırlatan Atun, “ Ülkemizin de bu normlar paralelinde uygulamaları hayata geçirmesine önem vermekteyiz ” dedi.

YAGA tarafından ihale edilmiş olan Biyodizel üretim tesisi kurulumu tamamlandıktan sonra, biyodizel üretiminin de başlayacağını kaydeden Atun, özellikle çevreye atılan bitkisel yağların değerlendirilmesi ve kırsal tarımın kalkınması için yaygınlaştırılacak olan yağlı tohum bitkilerinden elde edilen yağların Biyodizel üretiminde kullanılacağını ekledi.