Türk Fortuna 500’de ilk 10’un 7’si enerjiden
Fortune Türkiye dergisinin hazırladığı Fortune 500 listesine göre, şirketlerin satışlarının artışında ihracatın rolü büyük. Fortune 500’de yer alan şirketlerin net satışlarının yüzde 75.9’unu iç satışlar oluştururken, ihracatın payı 2010’a göre üç puana yakın yükselerek yüzde 24.1’e çıktı. Kriz etkisiyle daralan pazarların yerine Afrika, Ortadoğu gibi ALTERNATİF pazarların etkisiyle Fortune 500 şirketlerinin toplam ihracatı önceki yıla göre yüzde 39.4 artarak 133 milyar 489 milyon liraya çıktı.
Kur farkıyla kârlar eridi
Ancak, satışlar artarken kârların gerilediği görülüyor. Fortune 500 listesinde yer alan şirketlerden 394’ü kâr açıklarken, zarar açıklayan şirket sayısı 106’ya çıktı. 2010 listesinde zarar açıklayan şirket sayısı 67 ile sınırlı kalmıştı. 2010 yılında 25 milyar 666 milyon lira olan Fortune 500 şirketlerinin net kârı, 2011 yılında yüzde 2.8 civarında düşerek 24 milyar 932 milyon liraya geriledi.
Fortune 500 şirketlerinin esas faaliyet kârları ise 2011 yılında bir önceki yıla göre yüzde 21.4 artışla 40.6 milyar liraya çıktı. Öte yandan, Türk şirketlerine küresel ölçekte bakıldığında hâlâ çok küçük oldukları görülüyor. Haberde yer alan bir analize göre, Fortune 500 ABD listesinin zirvesinde yer alan Exxon Mobil 452 milyar 926 milyon dolar, ikinci sıradaki Wal-Mart Stores 446 milyar 950 milyon dolar, üçüncü Chevron ise 245 milyar 621 milyon dolar net satış gelirine sahip. Merkez Bankası’nın 2011 yılı ortalama dolar kurunu (1.6713 TL) baz alarak yapılan hesaplamaya göre, Fortune 500 Türkiye’nin toplam satışları 330 milyar dolar 991 milyon dolar. Bu tabloya göre, Türkiye’nin 500 şirketinin net satışlarının toplamı Exxon Mobil ve Wal-Mart Stores’un yüzde 73-74’ünü ancak yakalayabilirken, üçüncü sıradaki Chevron’un üzerinde bir büyüklüğe ulaşıyor.
Tüpraş açık ara lİder
Listede net satış gelirini yüzde 58 artırarak 41.4 milyar liraya çıkartan Tüpraş Fortune 500 zirvesini kimseye bırakmadı. Tüpraş’ın, Fortune 500 Türkiye listesi net satışları içerisinde aldığı pay yaklaşık yüzde 7.5 oldu. 2011 yılında petrol fiyatlarının dalgalı ve yüksek bir seyir izlemesi de Tüpraş’ın satış gelirlerinin artmasında etkili oldu.
Bu arada, diğer enerji şirketleri de petrol fiyatlarının yükselmesiyle listede ön sıralara çıktı. 2010 listesinde dördüncü sırada olan Petrol Ofisi 19.5 milyar lira gelirle 2011 yılında ikinciliğe, 2010’da yedinci sırada olan Opet ise 14.9 milyar lira gelirle üçüncülüğe yükseldi. Türkiye Elektrik Dağıtım ise 14.2 milyar lira gelirle bir önceki yıla göre iki sıra gerileyerek 2011 listesine dördüncü sıradan girebildi.
2010’da listeye altıncı sıradan giren Türk Telekom ise 11 milyar 940 milyon lira gelirle 2011 listesinde beşinci sırada yer aldı. 102.1 milyar lira net satış geliri ile Fortune 500 listesindeki ilk beş şirketin dördü petrol ve enerji sektöründe faaliyet gösteriyor.
İlk 10’un 7’si enerjiden
Sıra No Şirket Adı Net satış (milyar TL)
1
|
TÜPRAŞ
|
41.4
|
2
|
Petrol Ofisi
|
19.5
|
3
|
Opet
|
14.9
|
4
|
TEDAŞ
|
14.2
|
5
|
Türk Telekom
|
11.9
|
6
|
THY
|
11.8
|
7
|
Shell & Turcas
|
10.7
|
8
|
Ford
|
10.4
|
9
|
TEİAŞ
|
10.0
|
10
|
EÜAŞ
|
9.92
|
http://enerjienstitusu.com
Temmuz 2012