UKÜ Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına Dikkat Çekiyor
Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi (UKÜ) Enerji Sistemleri Mühendisliği Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Serkan Abbasoğlu, KKTC’deki mevcut enerji kaynakları hakkında bilgi vererek üniversite olarak üzerinde önemle durdukları yenilenebilir enerji konularında neler yapılabileceği konusunda açıklamalarda bulundu.
Yrd. Doç. Dr. Serkan Abbasoğlu, fosil yakıtlarının Kuzey Kıbrıs’ta kullanılan başlıca enerji kaynağı olduğunu belirtti. Abbasoğlu, fosil yakıtların yandıkları zaman çevreyi kirleten, fiyatları her geçen gün artan ve tükenmekte olan yani sürdürülebilir olmayan yakıtlar olduğunu ifade ederek “Enerji kaynaklarımız Kıbrıs’ın öz kaynağı olmadıklarından dışa bağımlı olmamıza sebebiyet verirler.” dedi.
“Adada başka doğal kaynaklarımız mevcut”
Kuzey Kıbrıs’ta fosil yakıtlarının dışında güneş enerjisi, rüzgar enerjisi ve biokütle enerjileri gibi başka doğal kaynakların da olduğuna dikkat çeken Yrd. Doç. Dr. Serkan Abbasoğlu, söz konusu öz kaynaklarla ilgili ayrıntılı bilgi verdi.
“Güneş enerjisi örneğin bizim için bir ALTERNATİFTİR.” diyen Abbasoğlu, üniversitede yaptıkları çalışmaların da bunu gösterdiğini belirtti. Yrd. Doç. Dr. Serkan Abbasoğlu, güneş enerjisinin ilk yatırımının pahalı ve alan ihtiyacı gibi dezavantajlarının olmasına rağmen bu enerji kaynağının çevre dostu olmasının, kullanım sırasında maliyeti olmamasının ve en önemlisi sürdürülebilir olmasının çok önemli avantajlar olduğunu sıraladı.
“Rüzgar enerjisi de güneşe bağlı bir enerjidir.” diyen Abbasoğlu, ilk yatırım maliyetinin güneş enerjisi sistemlerine göre daha ucuz olmasına rağmen fosil yakıtlı sistemlere göre elektrik üretme konusunda yine de pahalı sistemler olduğunu belirtti. Ayrıca rüzgar hızının gerekli mertebelere ulaştığı yerlerin belirlenmesi gerekliliğine dikkat çeken Yrd. Doç. Dr. Serkan Abbasoğlu, bu sistemlerin de monte edileceği alan problemi olduğunu, rüzgarın sürekli aynı hızlarda olmaması ve her noktanın değişken olmasının üretilen enerji miktarının sürekli olmamasına sebebiyet verdiğini aktardı.
“Bunların dışında üçüncü doğal kaynağımız biokütle enerjisinden bahsedebiliriz.” diyen Abbasoğlu, biokütle enerjisinin atıkların yakılması sonucu elde edilen bir enerji olduğunu belirtti. Zaman içerisinde çöplerden çıkan metan gazından enerji elde edilebildiğine değinen Yrd. Doç. Dr. Abbasoğlu, “Bununla hem çöpte meydana gelebilecek gaz sıkışması sebepli bir patlama riskini ortadan kaldırıp hem de enerji üretebiliriz. Böyle bir uygulamanın yapılması için de Dikmen’de bir fizibilite çalışması yapılmalıdır. Örneğin, peynir altı suyu başka bir önemli atıktır. Üniversitede bu konu ile ilgili de bir çalışma yaptık ve belli miktarda enerji üretilebileceğini gördük. Çevreye zararlı olan peynir altı suyu şu anda doğaya dökülüyor.” dedi.
Güneş enerjisini nerelerde kullanabiliriz?
Yrd. Doç. Dr. Serkan Abbasoğlu, güneş enerjisinin Kuzey Kıbrıs’ta nerelerde kullanıldığı ve başka nerelerde kullanılabileceği konusunda şunları söyledi: “Adamızda öncelikli olarak kullanım suyunu ısıtıyoruz ve bu işte konut başına kullanım oranı açısından başarılıyız. Kullandığımız güneş enerjisi ile su ısıtma sistemleri standartlara çok uygun değil ve bunu geliştirmeliyiz. Böylece bol güneş alan bir ülke olarak sadece güneş enerjisinden kullanım suyu ısıtılmasında 9 - 10 ay faydalanabiliriz. Biz güneş enerjisini binalardaki kullanım suyunun ısıtılmasının yanında yerden ısıtma sistemlerinde de kullanabiliriz. Endüstride su buharı elde etmek için kullanabiliriz. Günümüzde ulaşımda artık kullanılmaya başlandı. Elektrikli arabalar yakında hayatımıza girecek. Pasif ısıtma sistemlerinde kullanabiliriz (Güneş penceresi veya duvarı gibi). Yaptığımız başka bir çalışmada pencerenin önüne güneş duvarı yaparak bir konutu ısıttık. Dolayısı ile çok az bir ısıtıcı desteği ile evlerin ısıtılmasında güneşten yararlanabiliriz. Soğutma sistemlerinde güneş enerjisinin kullanımıda şu sıralar üzerinde çalışılan bir teknoloji.”
“Elektrik üretmeliyiz”
Elektriğin adada ısıtma, soğutma ve aydınlatma için kullanıldığını belirten Abbasoğlu, şu anda güneş enerjisi ile elektrik elde edebilmek için kullanılan iki tane çok önemli sistemin olduğunu söyledi ve bunları şöyle açıkladı: “Bunların bir tanesi Photovoltaic: Panellerden elde edilen enerji sistemi. Güneş ışığı direk geliyor ve o ışığın etkisiyle panellerin içerisinde elektrik üretiliyor. Bir diğeri de termik sistemler: Güneşin ısısıyla suyu buharlaştırıp oradan elektrik üretme imkanı var. Bunun verimliliği fazla; ama kapasitesi yüksek olduğu için bireysel kullanıma uygun değil. Ancak sürdürülebilir olmayan fosil yakıtlı termik santrallere bir natif olarak kesinlikle güneş enerjisinden elektrik üretemek zorundayız.”
KKTC’de yenilenebilir enerji konusunda neler yapılmalı?
Yrd. Doç. Dr. Serkan Abbasoğlu, Kuzey Kıbrıs’ta yenilenebilir enerji konusunda neler yapılması gerektiğini şu sözlerle ifade etti: “Enerji üretimimizin yüzde kaçının yenilenebilir enerjiden üretileceği konusunda uzun vadeli bir hedef konulmalı ve bu hedefe ulaşmaya yönelik bir ‘Yenilenebilir Enerji Yasası’ hazırlanmalı. Bu yasa ile gerek tarifelerle gerekse ilk yatırıma yapılacak desteklerle yenilenebilir enerji teşvik edilmeli. Toplum bilinçlendirilmeli ve yenilenebilir enerjiye bakış açısı değiştirilmelidir.”
“Üniversite olarak bu konuya önem veriyoruz”
“Enerji mühendisliği bölümü olarak adada ilk ve tek, Türkiye’de ise ikinci olarak kurulan bir bölümüz.” diyen Abbasoğlu, Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümünde, kaliteli eğitim verebilmek için gerekli altyapıyı oluşturduklarını belirtti. Öğretim elemanı ve laboratuvar konularında çok titiz davrandıklarını da söyleyen Yrd. Doç. Dr. Serkan Abbasoğlu, şu anda ciddi şekilde açık bulunan enerji uzmanı ihtiyacına cevap verebilecek kalitede mühendisler yetiştirmeyi hedeflediklerini aktardı.
Ayrıca araştırmalara çok önem verdiklerine de değinen Abbasoğlu, MEB destekli Güneş Enerjisi projeleri yürüttüklerini ve tamamladıkları projelerle ilgili birçok makale çalışmalarının mevcut olduğunu belirtti. Söz konusu makalelerin bir kısmının uluslararası hakemli dergilerde yayınlandığına dikkat çeken Yrd. Doç. Dr. Serkan Abbasoğlu, halen devam eden birçok makale çalışmalarının olduğunu da sözlerine ekledi.
Daha çok enerji sistemleri uygulamaları yaptıkları Yenilenebilir Enerji Araştırma Merkezi’ne sahip olduklarını söyleyen Abbasoğlu, burada yapılan çalışmalar sayesinde geçen yıl çok önemli iki uluslararası sempozyumda öğrencilerinin bildiriler sunduğunu aktardı.
Enerji konulu birçok AB projesinde UKÜ öğretim elemanlarının danışman olarak çalıştığını da ifade eden Yrd. Doç. Dr. Serkan Abbasoğlu, “Devletin yasa çalışmalarına fiilen katılıyoruz ve birikimlerimizi paylaşmayı hedefliyoruz. Kısacası Üniversite olarak yenilenebilir enerjiye büyük önem veriyoruz ve bu alanda üzerimize düşenleri yapma gayretindeyiz. Bizden talep edilen her türlü çalışmaya da cevap vererek kısa sürede ülkemizin enerji konusundaki sıkıntılarının en aza indirgenmiş bir noktaya gelmesine destek vermeye kararlıyız.” dedi. (UKÜ den Haberler)
www.ciu.edu.tr
Ağustos 2011
