Bundan birkaç yıl öncesine kadar büyük Alman şirketlerinin Çin’de yaptıkları yatırımlar olumlu ve olumsuz yönleriyle tartışmalara konu olurdu. Günümüzde ise büyük Çin şirketlerinin Almanya’daki yatırımları konuşuluyor.

Avrupa’daki Çin yatırım sermayesinin yarısı Almanya’daki tesislere ayrılıyor. Almanya’nın önde gelen danışmanlık kuruluşlarından KPMG’nin temsilcisi Moritz von Schenk bunun tek nedeninin, Almanya’nın coğrafi konumu olmadığını söylüyor:

“Almanya aynı zamanda uluslararası büyük müşteriye, teknolojiye ve tecrübeli elemana ulaşma imkanı da tanıyor.”

Almanya’da faaliyet gösteren Çin şirketleri şimdilik çoğunlukla pazarlama firmalarıyla temsilciliklere yatırım yapıyor. Son zamanlarda ise Almanya’da şirket satın alan Çinlilerin sayısı artmaya başladı. Danışman Schenk Çinlilerin önce zor durumdaki Alman şirketlerini tercih ettiklerini ama çoğu zaman aldıkları işletmeleri düze çıkarmayı başaramadıklarını anlatıyor:

“Son bir buçuk yılda yatırım stratejilerini değiştirdiler. Teknoloji geliştiren ve geniş müşteri kitlesine hitap eden sağlam ve kârlı Alman şirketlerini tercih etmeye başladıktan sonra işleri de düzeldi.”

Çin devletinin desteği

Almanya’nın Franken bölgesindeki Waldrich Coburg adlı makine imalatçısı 2005 yılında Pekin merkezli bir Çin şirketine satılmıştı. Aradan geçen zaman içinde şirketin satış hasılatı üçe katlanırken personel sayısı da %50 oranında arttı. Otomotiv yan sanayinin büyük isimlerinden Preh bir Çin yatırım holdingi tarafından satın alındıktan sonra şimdi de bilgisayar imalatçısı Lenovo Alman elektronik devi Medion’u yutmaya hazırlanıyor.

Devlet Çin şirketlerinin yurt dışı yatırım faaliyetlerine siyasi ve mali bakımlardan yardımcı oluyor. Bazı gözlemciler bu politikanın rekabet ortamını bozabileceği uyarısında bulunuyor. Danışmanlık şirketi KPMG’nin Çin uzmanı Wang Wei ise sonunda piyasa ekonomisi mantığının galebe çalacağı görüşünde:

“Devlet işletmecilik yapamaz. Ayrıca devletin bütün yurt dışındaki şirket alımlarını finanse edecek kadar parası da yok. Yurt dışındaki hammadde ile ilgisi olmayan yatırımlara bizzat şirketlerin karar vermesi gerekiyor”

Hangi branşları tercih ediyorlar?

Çin şirketlerinin Almanya’daki yatırım stratejilerinde devletin rol oynadığı söylenemez. Tercih edilen branşların başında teknoloji, otomotivcilik ve makine endüstrisi geliyor. Çin şirketi Sany, büyük bir rakibini yutmak değil, inşaat makinelerini Avrupa ülkelerinde pazarlayabilmek için Köln yakınlarında faaliyete geçti. Şirket 100 milyon euroluk yatırımla yeni bir tesis kurdu. Hazır beton pompalarını Avrupa’da üretip Avrupa’ya satmayı amaçlayan Çin şirketi %80’i Alman olmak üzere 150 mühendis aldı. Şirketin genel müdürü He Dongdong önyargılarla baş etmenin kolay olmadığını söylüyor:

“Bir Alman, Japon ya da Alman şirketi tarafından işe alındığında ailesinden ve yakınlarından kimse ona bir şey sormaz. Ama işvereni Çinli olunca bir sürü soruya muhatap olur.”

Almanya’daki Çin yatırımları yılda yüzde 20 oranında artmakla birlikte, yatırım hacmi, Alman şirketlerinin Çin’deki yatırımları karşısında devede kulak kalıyor. Moritz Schenk bu bakımdan Çinlilerin Almanya’yı satın aldığının söylenemeyeceğini belirtiyor:

“Çinli yatırımcı asıl katma değerin Almanya’da istihdam ettiği uzman elemanlar olduğunun bilincinde. ‘Bunları alıp Çin’e götürmem, burada, Almanya’da çalıştırırım’ der. Bunun Alman endüstrisini satın almakla değil de dünya ekonomisindeki küreselleşmeyi bir adım ileriye götürmekle ilgisi var.”

www.dw-world.de/dw

21 Haziran 2011