Güneş ülkesi Türkiye gölgede kalmaya devam ediyor
Güneş açısından oldukça zengin bir potansiyele sahip olan Türkiye, güneşi ni yeterince kullanamıyor. Potansiyelin değerlendirilmesi için Yenilenebilir Enerji Kaynakları yasasını bekleyen sektör, çıkan yasayla da umduğunu bulamadı. Uzun süredir beklenen kanunun güneş enerjisi yatırımcısına gereken desteği vermediğini söyleyen sektör aktörleri, bu şartlar altında Türkiye de güneş enerjisini büyük boyutlarda kullanma şansının kalmadığını savundu.
Coğrafi konumu nedeniyle sahip olduğu güneş enerjisi potansiyeli açısından birçok ülkeye göre şanslı durumda bulunan Türkiye, bu potansiyelini neredeyse hiç kullanamıyor. Yılın 110 gününü güneşli geçiren Türkiye, ürettiği enerjinin sadece yüzde 0,1 ini güneşten elde ediyor. Potansiyelin değerlendirilmesi konusunda Yenilenebilir Enerji Kaynakları yasasının çıkmasını bekleyen sektör, çıkan yasayla da umduğunu bulamadı. Uzun süredir beklenen kanunun güneş yatırımcısına ve güneş enerjisi sektörüne gereken desteği vermediğini savunan sektör aktörlerine göre, kanunun önerdiği bazı koşullar pratikte yatırımların yapılmasını mümkün kılmıyor. Verilen fiyatın dünya ortalamasının dörtte biri civarında olması bunların en önemlilerinden biri. 26 Aralık 2010 tarihinde yürürlüğe giren kanun değişikliği ile devlet, güneş santrallerinde üretilen elektrik için kilowatt başına 13.3 dolar/cent satın alma fiyatı belirledi. Bu rakam Fransa da 58, Yunanistan da 55 ve İtalya da 49 Eurocent olarak uygulanıyor. Sektör aktörleri, bu şartlar altında bir yatırımcının yaptığı yatırımı 20 yılda ya da daha uzun bir sürede ancak amorti edeceğinin altını çiziyor. Ancak çıkan kanunda alım garantisi 10 yıl olarak verildi. 10 yılda amorti etmeyen bir yatırımı 10 yıllık alım garantisiyle hiçbir bankanın finanse etmeyeceğini dile getiren sektör aktörleri, kanunun bu hali nedeniyle sektör beklentilerinin havada kaldığını vurguluyor. Bu şartlar altında Türkiye de güneş enerjisini büyük boyutlarda kullanma şansının kalmadığına dikkat çeken sektör aktörlerine göre, sektörün ilerlemesi ve yerli sanayinin kurulmasında Türkiye avantajını değerlendiremedi.
Yabancı yatırımcılar ülkelerine geri döndü
Enerji konusunda yüzde 70 oranında dışa bağımlı olan Türkiye de üretilen enerji de ağırlıklı olarak çevre ile dost olmayan ve bugün için çağdaş denmeyecek bir metot olduğu vurgulanan termal sistemlerden sağlanıyor. Türkiye nin toplam enerji üretiminde yenilenebilir bir enerji kaynağı olan güneşin payı ise yok denecek kadar az. Güneş enerjisi sektöründe bir üretim olmadığı için uluslararası pazarlarla rekabet de henüz gündemde değil. Ancak güneş yatırımları açısından yabancı yatırımcılara bakıldığında birçok firmanın uzun süre yasa beklediği görülüyor. Türkiye de bazı yabancı yatırımcıların ofis açtığını, şirket kurduğunu ve insan istihdam ettiğini ancak son çıkan kanunla birlikte bu yatırımcıların ofislerini kapatıp ülkelerine döndüklerini belirten sektör aktörleri, yabancı yatırımcı açısından sektörün şu anda beklenileni sunamadığını ve bunun sonucunda da gelen yatırımcıların kaybedildiğine dikkat çekti. Buna göre, yeni çıkan yasada önerilen rakamların yatırımcıları tatmin etmemesi, büyük yatırımların Türkiye de yapılmamasına neden oldu.
Türkiye de kurulu fotovoltaik e bakıldığı zaman güneş paneli kapasitesinin 1 ila 2 megawatt/pik arasında olduğu tahmin ediliyor. Dünyadaki kurulu güce bakıldığı zaman 38 bin megawatt/pik civarında kurulu bir kapasite bulunuyor. Dünyada 2010 yılında sadece bir yıl içinde kurulan kapasite yaklaşık 15 bin megawatt oldu. 2011 yılında da büyümenin yine devam etmesi bekleniyor. Kurulu güce 2011 de yaklaşık 20 bin megawattlık bir kapasite daha ekleneceğini belirten sektör aktörleri, dünyadaki toplam kurulu kapasitenin de 60 bin megawatta yaklaşacağını öngörüyor. Türk güneş enerjisi sektörü hakkında ise şu anda resmi bir bilgi bulunmuyor. Sektörün şu anda oldukça küçük, yani 10 milyon doların çok daha altında bir boyutta olduğu tahmin ediliyor. 2010 yılında sektörün 2009 a göre bir kat daha büyüdüğünü kaydeden sektör aktörleri, 2011 yılının Türk güneş enerji sektörü için gölgede kalan bir yıl olmaya devam edeceğini ifade ediyor.
Dünyada 83 ülkede yenilenebilir enerji teşvikleri uygulanıyor
Bugün dünyada 1002 ün üzerinde ülkede güneş enerjisinden elektrik üreten santraller bulunuyor. Güneş enerjisinden elektrik üretmek için en çok kullanılan sistem ise fotovoltaik (PV) olarak bilinen güneş pilleri. Fotovoltaik güneş enerjisi kurulu kapasitesinin yaklaşık yüzde 45 i Almanya da bulunuyor. Ardından İspanya, Japonya, ABD ve İtalya geliyor. Sektördeki ortak görüş, güneş enerjisine en fazla yatırımın, en çok güneş alan ülkelerden ziyade teşviklerin en bol olduğu ülkelerde gerçekleşmesi. Bunun nedeni güneş enerjisinden elektrik üretiminin hala diğer kaynaklara kıyasla pahalı olması. Dünya Bankası verilerine göre 83 ülkede yenilenebilir enerji teşvikleri uygulanıyor. Başlıca teşvik yöntemleri garantili fiyat tarifeleri, yatırım sübvansiyonları ve hibeler, vergi indirimleri ve istisnaları ile kamu finansman destekleri. En sık kullanılan teşvik mekanizması ise 50 ülkede uygulanan garantili fiyat tarifesi.
Güneş Enerjisi Fuarı, İstanbul Fuar Merkezi nde başladı
Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı Solarex İstanbul, dün İstanbul Fuar Merkezi Yeşilköy de ziyaretçilerine dördüncü kez kapılarını açtı. Dört gün boyunca yerli ve yabancı ziyaretçilerini ağırlayacak olan fuar, güneş enerjisi sektörüne yönelik seminer ve panellere ev sahipliği yapıyor. 160 firmanın katıldığı fuarda 70 e yakın yabancı firma yer alıyor. Toplamda 18 bin metrekarelik kapalı alanda düzenlenen fuar çerçevesinde firma seminerleri ve etkinlikler de gerçekleştirilecek. Türkiye de 2008 yılından itibaren her yıl gerçekleştirilen Solarex İstanbul Fuarı, kamu, özel sektör ve akademi temsilcilerini yeniden bir araya getiriyor. İstanbul Fuar Merkezi nin 9. ve 10. salonlarında gerçekleşen fuar, güneş enerjisi sektörünün istikrarlı organizasyonları arasında anılıyor. Solarex İstanbul, planlanan etkinlikleriyle hem katılımcı firmalara hem de ziyaretçilerine temiz enerjinin önemini anlatmayı hedefliyor. Girişin ücretsiz olduğu fuar, saat 10:00 - 19:00 saatleri arasında ziyaret edilebiliyor.
www.kobiden.com
11 Mart 2011